حجاب و پوشاندن بدن، برای مرد و زن لازم شمرده شده است؛
اگرچه در مقدار آن بین آن دو تفاوت‌هایی به چشم می‌خورد.
دریافت فایل متن word بروشورword بروشورpdf
حجاب و پوشاندن بدن، برای مرد و زن لازم شمرده شده است؛ اگرچه در مقدار آن بین آن دو تفاوت‌هایی به چشم می‌خورد. اگر حضور زنان در جامعه و در برابر دید نامحرمان، به گونه‌ای باشد که سبب جلب نظر دیگران شود به نوعی خودنمایی است و چنین عملی ناپسند و انحراف شمرده می‌شود. از طرفی مردان هم باید مراقب باشند تا پوششی و اعمالی تحریک‌آمیز نداشته باشند.
در این خصوص به چند نکته کوتاه اشاره می‌نماییم.
زنان
قرآن می‌فرماید: «و به زنان با ایمان بگو چشم‌هاى خود را (از نگاه هوس‌آلود) فروگیرند، و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را ـ جز آن مقدار که نمایان است ـ آشکار ننمایند و (اطراف) روسرى‌هاى خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود)، و زینت خود را آشکار نسازند مگر براى شوهرانشان، یا پدرانشان، یا پدر شوهرانشان، یا پسرانشان، یا پسران همسرانشان، یا برادرانشان، یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنان هم‌کیششان، یا بردگانشان [کنیزانشان]، یا افراد سفیه که تمایلى به زن ندارند، یا کودکانى که از امور جنسى مربوط به زنان آگاه نیستند و هنگام راه رفتن پاهاى خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود (و صداى خلخال که برپا دارند به گوش رسد). و همگى بسوى خدا بازگردید اى مؤمنان، تا رستگار شوید.»(سوره نور/31)
در زنان حجم اندام‌ها زینت حساب شده و قرآن فرموده است که زنان باید زینت خود را بپوشانند. از طرفی بوی خوش و صدا نیز شامل این حکم است.
در این خصوص در رساله‌های عملیه توضیح داده شده است و در این‌جا تنها به چند روایت در این موضوعات اشاره می‌نماییم.
الف) پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم می‌فرماید: « هر زنی که خود‌آرایی کند و با بهترین لباسش از خانه بیرون رود تا این که مردم او را بنگرند، فرشتگان آسمان‌های هفت‌گانه و زمین‌ها او را لعنت و نفرین خواهند کرد».([1])
ب) در روایتی عبدالعظیم حسنى از امام جواد علیه‌السّلام روایت کرده که فرمود پدرم به واسطه آباء گرامش از امیرمؤمنان علیه‌السّلام نقل کرد که فرمود:
من و فاطمه سلام‌الله‌علیها بر رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم وارد شدیم، پس ایشان را در حالى که سخت مى‌گریست یافتیم، من عرض کردم پدر و مادرم فدایت یا رسول‌اللَّه! چه باعث شده که شما این چنین گریه می‌کنید؟ در پاسخم فرمود: اى على! شبى که مرا به آسمان بردند (یعنى معراج) زنانى از امّتم (ده گروه) را در عذابى شدید نگریستم و آن وضع براى من سخت گران آمد و گریه‌ام از جهت عذاب سخت آنان است که به چشم خویش وضعشان را دیدم.
زنی را دیدم که به موی سر آویخته بودند و مغز سرش می‌جوشید...
(به این دلیل که) موی خود را از مردهای نامحرم نمی‌پوشانیده است.
و زنی را دیدم که گوشت بدن خود را می‌خورد و آتش در زیرش شعله می‌کشید...
(به این دلیل که) بدن خود را برای مردم زینت می‌کرده است.
و زنی را دیدم که گوشت بدن او را از جلو و عقب با قیچی‌های آتشین می‌بریدند...
(به این دلیل که) خود را به مردان نمایش می‌داده است. ([2])
ج) عطر زدن
رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم فرمود:« أَیُّ امْرَأَةٍ تَتَطَیَّبُ ثُمَّ خَرَجَتْ مِنْ بَیْتِهَا فَهِیَ تُلْعَنُ حَتَّى تَرْجِعَ إِلَى بَیْتِهَا مَتَى رَجَعَت ـ هر زنى که خود را معطّر کند و از خانه خود بیرون رود، تا زمانى که به خانه‌اش باز گردد مورد لعنت و نفرین (فرشتگان نگهبان خود) قرار مى‌گیرد.» ([3])
و فرمود: « أیّما امرأة استعطرت ثمّ خرجت فمرّت على قوم لیجدوا ریحها فهی زانیة و کلّ عین زانیة ـ هر زنى عطر بزند و بیرون رود و بر گروهى بگذرد که بوى او را دریابند زنا کار است و هر دیده زنا کار است.» ([4])
امام باقر علیه‌السلام فرمود: « أَیُّمَا امْرَأَةٍ تَطَیَّبَتْ لِغَیْرِ زَوْجِهَا لَمْ یُقْبَلْ مِنْهَا صَلَاةٌ حَتَّى تَغْتَسِلَ مِنْ طِیبِهَا کَغُسْلِهَا مِنْ جَنَابَتِهَا ـ هر زنى که براى غیر شوهر عطر بزند خداوند نمازش را قبول نکند تا از آن غسل کند چنان که از جنابت غسل مى‌کند.» ([5])
د) صدا
طبق آیه 32 سوره احزاب زنان حق ندارند به‌گونه‌ای نازک و دلفریب صحبت کنند.
طبق آیه 31 سوره نور حتی صدای زیورآلاتشان را نباید نامحرم بشنود.
شوخی و خنده زنان با نامحرم هزار سال عذاب در پی دارد.([6])
مردان
الف) همان‌طور که پوشش برای زن لازم است، مرد هم باید بدن خود را بپوشاند؛ اما از آن‌جا که تحریک کننده‌گی بدن مرد برای زن به اندازه محرک بودن زن برای مرد نیست، پوشیدن تمام بدن از مرد خواسته نشده است. امام علی علیه‌السّلام می‌فرمایند:
« مرد حق ندارد لباسش را از ران خود کنار بزند و در میان مردم بنشیند».([7])
ب) و فرمود: « مرد هنگامى که برهنه شود شیطان به او می‌نگرد و طمع به او می‌بندد پس خود را بپوشانید».([8])
ج) بر اهل تفکر پوشیده نیست که نمایان بودن موی سینه مرد تحریک کننده شهوت است. به همین دلیل بهتر است مردان موی سینه خود را بپوشانند. امیرالمؤمنین باز گذاشتن دکمه قبا و پیراهن را از اخلاق قوم لوط برشمرده‌اند.([9])
مشترک
الف) در روایتی آمده است که «زنای چشم نگاه کردن است»([10]) پس اگر کسی نگاه کند زنا کرده و آن‌که خود را با عدم پوشش مناسب در معرض نگاه قرار دهد نیز زنا نموده است.
ب) با توجه به این که غرض از پوشیدن لباس، نمایان نبودن بدن است، پوشیدن لباس نازک و بدن‌نما برای مرد و زن فایده ندارد و مورد مذمت قرار گرفته است.
حضرت علی علیه‌السلام می‌فرمایند: « عَلَیْکُمْ بِالصَّفِیقِ مِنَ الثِّیَابِ فَإِنَّهُ مَنْ رَقَ ثَوْبُهُ رَقَ دِینُهُ لَا یَقُومَنَّ أَحَدُکُمْ بَیْنَ یَدَیْ رَبِّهِ جَلَّ وَ عَزَّ وَ عَلَیْهِ ثَوْبٌ یَصِفُه ـ بر شما باد که لباس‌هاى ضخیم بپوشید که هر کس لباس نازک بپوشد، دینش هم نازک و ناتوان خواهد شد. هیچ کدام از شما با لباس بدن نما در برابر خداوند متعال نایستد».([11])
ج) همچنین واضح است که پوشیدن لباس‌های تنگ و چسبان باعث تحریک جنس مخالف است. به‌ویژه در زنان که توضیح داده شد. ولی در مردان هم حجم بعضی قسمت‌های بدن (عورتین: ناف تا زانو) نباید معلوم باشد.
د) حضرت علی علیه‌السلام می‌فرماید در روزی تار و بارانی به همراه رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم در بقیع نشسته بودم که زنی سوار بر دراز گوشی عبور کرده دست حیوان داخل گودالی افتاد در نتیجه زن به زمین خورد. برای همین پیامبر چهره‌اش را برگرداند. عرض کردند: ای رسول خدا آن زن شلوار پوشیده است.
پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم فرمود: «خدایا زن‌هایی که از شلوار استفاده می‌کنند را مورد مغفرت قرار بده، ای مردم از شلوار استفاده کنید که از پوشاننده‌ترین لباس‌های شما می‌باشد و با آن زنانتان را هنگامی که از خانه خارج می‌شوند مصونیت بخشید..([12])
مانع طمع شویم
خداوند در آیه 32 سوره احزاب خطاب به زنان پیامبر می‌فرماید: « فَلَا تخَْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِى فىِ قَلْبِهِ مَرَض ـ پس به نرمى و کرشمه سخن نگویید تا (مبادا) آن که در دلش بیمارى است طمعى پیدا کند.» استاد قرائتی درباره‌ی این آیه گفته است:
این‌جا زن و مرد مهم نیست، آن‌که مهم است این است که قلاب را به دل هوس بازها مى‌اندازى. حجاب که فقط براى زن نیست. مردها هم باید حجاب داشته باشند.
بعضى‌ها مى‌گویند به ما چه؛ من مى‌خواهم لباسم این‌طورى باشد؛ او نگاه نکند. گرچه کسى که بیمار دل است مشکل دارد، امّا من نباید کارى کنم که او تحریک شود. این آیه مى‌گوید نه گناه کنید نه سبب گناه دیگران بشوید.
نکته دیگر این‌که نمى‌گوید: «فیطمع الذین» یعنى اگر یک جمعى به فساد مى‌افتند این کار را نکنید، بلکه می‌گوید «الَّذى» یعنى یک نفر، یعنى اگر حتى یک نفر به گناه مى‌افتد شما باید دست از آن کار بردارید. حتى سبب فتنه یک نفر هم نشوید. با هوس و آرزوى گناه هم باید مبارزه کرد تا چه رسد به خود گناه. چون بحث طمع است نه انجام آن.
شیک پوشى مهم است، اما به شرط این‌که آن شیکى، چشم‌هاى آلوده را به انسان جذب نکند. یعنى انسان یک جورى لباس بپوشد که کسى که نگاه می‌کند اگر کسى بود که در قلبش مرض است، مساله‌اى برایش ایجاد نشود.
آقازاده جوان این‌طور زلف‌هایت را درست نکن. این‌طور بلوز نپوش. تو که این‌طور خودت را درست مى‌کنى انسان مریض طمع مى‌کند.
پوشیدن پیراهن بدون آستین حرام نیست! لازم نیست مرد پیراهنش آستین داشته باشد. اما اگر با پیراهن بى‌آستین بیاید به‌خصوص اگر یک جوانى باشد که رنگ و آبش خوب باشد و بازویش را یک دختر مجرد ببیند ممکن است بازویش گوگرد شود و یک عده‌اى را بسوزاند.
آیا لازم است که این دکمه پیراهن را ببندیم؟ نه! اصلاً مرد مى‌تواند شکمش هم پیدا باشد. اما سینه‌ات را که نشان مى‌دهى فَیَطْمَعَ الَّذى فى قَلْبِهِ مَرَض ـ بیماردلان در شما طمع می‌کنند.
این (فَیَطْمَعَ) برای خیلى چیزها است. براى دکمه سینه هست. براى مربى شنا هست. براى دبیر مرد در کلاس دخترها هست. براى آرایش زن در خانه‌اى که پسر بزرگ دارد هست. براى نیمه عریان بودن مرد در خانه هست. براى زن در خانه‌اى که پسر بزرگ دارد هست، برای...([13])
مطالب مرتبط: زنان و عطر مشکی مکروه
پی‌نوشت‌ها
1) بحار ج73 ص329
2) عیون‌أخبارالرضا ج2 ص10
3) ثواب الأعمال النص ص259
4) نهج الفصاحة ص359
5) مکارم الأخلاق ص215
6) به مقاله راه‌های کنترل شهوت نگاه کنید
7) خصال ج2 ص630
8) همان
9) خصال ج1 ص331 ـ این حدیث به‌طور کامل در ص106 شماره 27 شمیم معرفت (تابستان90) منتشر شده است.
10) این روایت در مقاله «راه‌های کنترل شهوت» آمده
11) تحف‌العقول النص ص113
12) تنبیه‌الخواطر ص323
13) برداشتی از هفت قسمت نرم‌افزار آثار حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ محس قرائتی