شیعه بودن به کلام و ادعا نیست، آبروی اهل بیت را حفظ کنیم.
امام رئوف ، راهشان نداد!؟
از امام عسکرى علیهالسلام نقل است که فرمود:
وقتى ولایتعهدى براى حضرت رضا علیهالسّلام قرار گرفت، دربان او بر حضرت وارد شده و گفت:
گروهى پشت در ایستادهاند و اذن دخول خواسته و مىگویند: «ما از شیعیان على علیهالسّلام هستیم».
حضرت فرمود: «من فعلًا مشغولم آنان را بازگردان».
و این آمد و شدها و جواب منفى امام دو ماه به طول انجامید، تا جایى که دیگر از رسیدن به او ناامید شده و به دربان گفتند: «به آقایمان بگو ما از شیعیان پدرت على علیهالسّلام هستیم! این ماجرا موجب شماتت و سرزنش دشمنانمان بر ما شده، و ما این بار بازگشته و از این شرمندگى و شکستن غرورى که به ما رسیده، و عجز از احتمال دردى که به سبب شماتت از ناحیه دشمنانمان به ما خواهد رسید از شهر خود خواهیم گریخت».
حضرت رضا علیهالسّلام به دربان خود فرمود: «اجازه بده داخل شوند»،
آنان وارد شده سلام کردند ولى آن حضرت نه جواب سلامشان را داد و نه اذن نشستن صادر فرمود، و همان طور ایستادند.
همگى گفتند: «اى زاده رسول خدا، این چه جفاى عظیم و استخفاف پس از آن حجاب سخت است! دیگر چه جفائى مانده تا بر سر ما آید؟!»
حضرت رضا علیهالسّلام فرمود: «این آیه را بخوانید: وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ کَثِیرٍ ـ و هر مصیبتى که به شما رسد به سبب کارهایى (خطا و گناهانى) است که دستهایتان کرده و از [گناهان] در مىگذرد. (شورى/30)، به خدا سوگند که من در این کار تنها به خداوند و رسول او و أمیرالمؤمنین و پدران پاکم پس از او اقتدا کردم، آنان بر شما نکوهش کردند من نیز اقتدا نمودم».
گفتند: «براى چه اى زاده رسول خدا؟!
فرمود: «براى این ادّعا که شما شیعة أمیرالمؤمنین هستید! واى بر شما! شیعیان او حسن و حسین و سلمان و أبوذر و مقداد و عمّار و محمّدبنأبىبکر بودند، همانها که ذرّهاى از دستورات او سرپیچى نکردند، حال اینکه شما در بیشتر کردارتان با او مخالفید، و در بیشتر فرائض خود کوتاهى ورزیده و بزرگى حقوق برادران خود را در بارة خدا خوار و بىمقدار مىدارید، و آنجا که نباید تقیّه مىکنید، و آنجا که باید؛ تقیّه نمىکنید، اگر شما در همان ابتداى کار مىگفتید ما از موالى و محبّین اوئیم و از دوستداران اولیاى او و دشمنان دشمنان او هستیم من منکر این قول شما نشده بودم، ولیکن این مقام و مرتبه شریفى بود که شما مدّعى آن شدهاید، اگر کردار شما گفتارتان را تصدیق نکند به هلاکت افتید، مگر اینکه رحمت پروردگارتان آن را تلافى کند.
آنان گفتند: «اى زاده رسول خدا، ما همگى به درگاه خدا استغفار کرده و از این گفتة خود توبه مىکنیم، بلکه مىگوییم ـ همان طور که شما به ما آموختید ـ ما محبّ شما و اولیاى شمائیم، و دشمنان دشمنان شما هستیم».
حضرت رضا علیهالسّلام فرمود: «آفرین و مرحبا به شما برادران و محبّینم! بیائید بالا، و آنقدر آنان را به بالا خواند تا تکتکشان را در بغل گرفت، سپس به دربان خود فرمود:
«چند بار ایشان را مانع شدى؟»
گفت: «شصت بار».
فرمود: «به همان تعداد نزد ایشان رفته و ضمن سلام؛ سلام مرا به ایشان برسان».
«اکنون با این استغفار و توبه همة گناهان خود را محو و پاک ساختند، و به جهت محبّت و موالات شان به ما مستحقّ کرامت شدهاند، و از حال ایشان و امور نانخورانشان تفقّد کن؛ نفقدات بسیار و احسان فراوان و هدایاى بسیارى بدیشان داده و زیانشان را جبران کن».
متن عربی:
عَنْ أَبِی مُحَمَّدٍ الْعَسْکَرِیِّ ع أَنَّهُ قَالَ:
لَمَّا جَعَلَ الْمَأْمُونُ إِلَى عَلِیِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا ع وَلَایَةَ الْعَهْدِ دَخَلَ عَلَیْهِ آذِنُهُ فَقَالَ إِنَّ قَوْماً بِالْبَابِ یَسْتَأْذِنُونَ عَلَیْکَ یَقُولُونَ نَحْنُ مِنْ شِیعَةِ عَلِیٍّ ع فَقَالَ أَنَا مَشْغُولٌ فَاصْرِفْهُمْ فَصَرَفَهُمْ إِلَى أَنْ جَاءُوا هَکَذَا یَقُولُونَ وَ یَصْرِفُهُمْ شَهْرَیْنِ ثُمَّ أَیِسُوا مِنَ الْوُصُولِ فَقَالُوا قُلْ لِمَوْلَانَا إِنَّا شِیعَةُ أَبِیکَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع قَدْ شَمِتَ بِنَا أَعْدَاؤُنَا فِی حِجَابِکَ لَنَا وَ نَحْنُ نَنْصَرِفُ عَنْ هَذِهِ الْکَرَّةِ وَ نَهْرُبُ مِنْ بِلَادِنَا خَجَلًا وَ أَنَفَةً مِمَّا لَحِقَنَا وَ عَجْزاً عَنِ احْتِمَالِ مَضَضِ مَا یَلْحَقُنَا مِنْ أَعْدَائِنَا فَقَالَ عَلِیُّ بْنُ مُوسَى ع ائْذَنْ لَهُمْ لِیَدْخُلُوا فَدَخَلُوا عَلَیْهِ فَسَلَّمُوا عَلَیْهِ فَلَمْ یَرُدَّ عَلَیْهِمْ وَ لَمْ یَأْذَنْ لَهُمْ بِالْجُلُوسِ فَبَقُوا قِیَاماً فَقَالُوا یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ مَا هَذَا الْجَفَاءُ الْعَظِیمُ وَ الِاسْتِخْفَافُ بَعْدَ هَذَا الْحِجَابِ الصَّعْبِ؟ أَیُّ بَاقِیَةٍ تَبْقَى مِنَّا بَعْدَ هَذَا فَقَالَ الرِّضَا ع اقْرَءُوا وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ کَثِیرٍ «شوری/30» وَ اللَّهِ مَا اقْتَدَیْتُ إِلَّا بِرَبِّی عَزَّ وَ جَلَّ وَ بِرَسُولِهِ وَ بِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ مَنْ بَعْدَهُ مِنْ آبَائِیَ الطَّاهِرِینَ ع عُتُوّاً عَلَیْکُمْ فَاقْتَدَیْتُ بِهِمْ قَالُوا لِمَا ذَا یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ؟ قَالَ لِدَعْوَاکُمْ أَنَّکُمْ شِیعَةُ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَیْحَکُمْ إِنَّ شِیعَتَهُ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ وَ سَلْمَانُ وَ أَبُو ذَرٍّ وَ الْمِقْدَادُ وَ عَمَّارٌ وَ مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی بَکْرٍ الَّذِینَ لَمْ یُخَالِفُوا شَیْئاً مِنْ أَوَامِرِهِ- وَ أَنْتُمْ فِی أَکْثَرِ أَعْمَالِکُمْ لَهُ مُخَالِفُونَ وَ تُقَصِّرُونَ فِی کَثِیرٍ مِنَ الْفَرَائِضِ وَ تَتَهَاوَنُونَ بِعَظِیمِ حُقُوقِ إِخْوَانِکُمْ فِی اللَّهِ وَ تَتَّقُونَ حَیْثُ لَا تَجِبُ التَّقِیَّةُ وَ تَتْرُکُونَ التَّقِیَّةَ حَیْثُ لَا بُدَّ مِنَ التَّقِیَّةِ لَوْ قُلْتُمْ إِنَّکُمْ مُوَالِیهِ وَ مُحِبُّوهُ وَ الْمُوَالُونَ لِأَوْلِیَائِهِ وَ الْمُعَادُونَ لِأَعْدَائِهِ لَمْ أُنْکِرْهُ مِنْ قَوْلِکُمْ وَ لَکِنْ هَذِهِ مَرْتَبَةٌ شَرِیفَةٌ ادَّعَیْتُمُوهَا إِنْ لَمْ تُصَدِّقُوا قَوْلَکُمْ بِفِعْلِکُمْ هَلَکْتُمْ إِلَّا أَنْ تَتَدَارَکَکُمْ رَحْمَةُ رَبِّکُمْ قَالُوا یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَإِذاً نَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ نَتُوبُ إِلَیْهِ مِنْ قَوْلِنَا بَلْ نَقُولُ کَمَا عَلَّمَنَا مَوْلَانَا نَحْنُ مُحِبُّوکُمْ وَ مُحِبُّو أَوْلِیَائِکُمْ وَ مُعَادُو أَعْدَائِکُمْ قَالَ الرِّضَا ع فَمَرْحَباً بِکُمْ إِخْوَانِی وَ أَهْلَ وُدِّی ارْتَفِعُوا فَمَا زَالَ یَرْفَعُهُمْ حَتَّى أَلْصَقَهُمْ بِنَفْسِهِ ثُمَّ قَالَ لِحَاجِبِهِ کَمْ مَرَّةً حَجَبْتَهُمْ؟ قَالَ سِتِّینَ مَرَّةً قَالَ فَاخْتَلِفْ إِلَیْهِمْ سِتِّینَ مَرَّةً مُتَوَالِیَةً فَسَلِّمْ عَلَیْهِمْ وَ أَقْرِئْهُمْ سَلَامِی فَقَدْ مَحَوْا مَا کَانَ مِنْ ذُنُوبِهِمْ بِاسْتِغْفَارِهِمْ وَ تَوْبَتِهِمْ وَ اسْتَحَقُّوا الْکَرَامَةَ لِمَحَبَّتِهِمْ لَنَا وَ مُوَالاتِهِمْ وَ تَفَقَّدْ أُمُورَهُمْ وَ أُمُورَ عِیَالاتِهِمْ فَأَوْسِعْهُمْ نَفَقَاتٍ وَ مَبَرَّاتٍ وَ صِلَاتٍ وَ دَفْعِ مَعَرَّات.
نشانی در کتب
التفسیر المنسوب إلى الإمام الحسن العسکری علیهالسلام ص312
الإحتجاج على أهل اللجاج (للطبرسی) ج2 ص440
البرهان فی تفسیر القرآن ج4 ص604
بحار الأنوار (ط - بیروت) ج22 ص330
عوالم العلوم و المعارف (مستدرک حضرت زهرا تا امام جواد علیهم السلام) ج22 ص 177