اشاره: آن‌چه در پی می‌خوانید یکی از روایات فراوانی است که در اهمیت شرکت در مجلس علم و علم‌آموزی، از ائمه اطهار علیهم‌السلام وارد شده است.
اشاره: آن‌چه در پی می‌خوانید یکی از روایات فراوانی است که در اهمیت شرکت در مجلس علم و علم‌آموزی، از ائمه اطهار علیهم‌السلام وارد شده است.
از آن‌چه در این روایت آمده که حضرت می‌فرمایند «ملازم باشید به حضور در مجلس علم براى آنکه به علم می‌دانید حلال را از حرام» معلوم می‌شود که منظور از مجلس علم در این روایت؛ مجلس علمی است که در آن علوم دینی آموزش داده می‌شود.
متن حدیث
عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع قَالَ بَیْنَمَا أَنَا جَالِسٌ فِی مَسْجِدِ النَّبِیِّ ص إِذْ دَخَلَ أَبُوذَرٍّ فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ جَنَازَةُ الْعَابِدِ أَحَبُّ إِلَیْکَ أَمْ مَجْلِسُ الْعَالِمِ
امیر المؤمنین علی علیه‌السلام فرمود که من نشسته بودم در مسجد پیغمبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم که ابوذر داخل مسجد شد. و به رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم عرض کرد: «نزد شما (همراهی) جنازه عابد بهتر است یا مجلس عالم»
فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَا أَبَاذَرٍّ
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم فرمود: «اى اباذر:
الْجُلُوسُ سَاعَةً عِنْدَ مُذَاکَرَةِ الْعَالِمِ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ مِنْ أَلْفِ جَنَازَةٍ مِنْ جَنَازَةِ الشُّهَدَاءِ
ساعتى نشستن در مجلس علم، محبوب‌تر است نزد خدای‌تعالى از (حضور در کنار) هزار جنازه از جنازه هاى شهیدان
وَ الْجُلُوسُ سَاعَةً عِنْدَ مُذَاکَرَةِ الْعِلْمِ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ مِنْ قِیَامِ أَلْفِ لَیْلَةٍ یُصَلَّى فِی کُلِّ لَیْلَةٍ أَلْفُ رَکْعَةٍ
و نشستن ساعتى در مجلس علم محبوب‌تر است نزد خدا از قیام هزار شب که کسی در هر شب هزار رکعت نماز بخواند
وَ الْجُلُوسُ سَاعَةً عِنْدَ مُذَاکَرَةِ الْعِلْمِ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ مِنْ أَلْفِ غَزْوَةٍ
و نشستن ساعتى در مجلس علم محبوب‌تر است نزد خدا از هزار جهاد (در کنار رسول خدا)
وَ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ کُلِّهِ
و خواندن کل قرآن
قَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ مُذَاکَرَةُ الْعِلْمِ خَیْرٌ مِنْ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ کُلِّهِ
ابوذر عرض کرد: «یا رسول اللَّه مذاکره علم بهتر است از خواندن همه قرآن؟!»
فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَا أَبَاذَرٍّ الْجُلُوسُ سَاعَةً عِنْدَ مُذَاکَرَةِ الْعِلْمِ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ مِنْ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ کُلِّهِ اثْنَا عَشَرَ أَلْفَ مَرَّة
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم فرمود: اى ابوذر نشستن ساعتى در مجلس علم به‌خدا از خواندن دوازده هزار بار کلّ قرآن بهتر است.
عَلَیْکُمْ بِمُذَاکَرَةِ الْعِلْمِ فَإِنَّ بِالْعِلْمِ تَعْرِفُونَ الْحَلَالَ مِنَ الْحَرَامِ
ملازم باشید به حضور در مجلس علم براى آنکه به علم می‌دانید حلال را از حرام.
وَ مَنْ خَرَجَ مِنْ بَیْتِهِ لِیَلْتَمِسَ بَاباً مِنَ الْعِلْمِ کَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ بِکُلِّ قَدَمٍ ثَوَابَ نَبِیٍّ مِنَ الْأَنْبِیَاءِ وَ أَعْطَاهُ اللَّهُ بِکُلِّ حَرْفٍ یَسْتَمِعُ أَوْ یَکْتُبُ مَدِینَةً فِی الْجَنَّةِ
و هر که از خانه خود بیرون آید که بابى از علم را طلب کند؛ بنویسد خداى تعالى براى او، به هر قدمى ثواب پیغمبرى از پیغمبران و بدهد او را به‌هر حرفى که می‌شنود یا می‌نویسد شهرى در بهشت.
وَ طَالِبُ الْعِلْمِ أَحَبَّهُ اللَّهُ وَ أَحَبَّهُ الْمَلَائِکَةُ وَ أَحَبَّهُ النَّبِیُّونَ
و خداى تعالى طالب علم را دوست‌دارد و دوست دارند او را فرشتگان و دوست دارند او را پیغمبران.
وَ لَا یُحِبُّ الْعِلْمَ إِلَّا السَّعِیدُ وَ طُوبَى لِطَالِبِ الْعِلْمِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ
و دوست ندارد علم را مگر نیکبخت و خوشا به حال طالب علم در روز قیامت
یَا أَبَاذَرٍّ وَ الْجُلُوسُ سَاعَةً عِنْدَ مُذَاکَرَةِ الْعِلْمِ خَیْرٌ لَکَ مِنْ عِبَادَةِ سَنَةٍ صِیَامٍ نَهَارُهَا وَ قِیَامٍ لَیْلُهَا
اى اباذر نشستن ساعتى در مجلس علم بهتر است از عبادت یک سال که روزه باشى روزهای آن را و قیام نمائى شب‌های آن‌را
وَ النَّظَرُ إِلَى وَجْهِ الْعَالِمِ خَیْرٌ لَکَ مِنْ عِتْقِ أَلْفِ رَقَبَةٍ
و نظر کردن بر روى عالم بهتر است از آزاد کردن هزار بنده
وَ مَنْ خَرَجَ مِنْ بَیْتِهِ لِیَلْتَمِسَ بَاباً مِنَ الْعِلْمِ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِکُلِّ قَدَمٍ ثَوَابَ أَلْفِ شَهِیدٍ مِنْ شُهَدَاءِ بَدْرٍ
و هر که از خانه خود بیرون رود تا بابى از علم را طلب کند؛ خدا براى او بنویسد به هر قدمى ثواب شهیدى از شهداى بدر
وَ طَالِبُ الْعِلْمِ حَبِیبُ اللَّهِ
و طالب علم حبیب و دوست خدا است
وَ مَنْ أَحَبَّ الْعِلْمَ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ
و هر که دوست دارد علم را بهشت برای او واجب شود
وَ یُصْبِحُ وَ یُمْسِی فِی رِضَا اللَّهِ
و صبح کند و شب کند در رضاى خدا
وَ لَا یَخْرُجُ مِنَ الدُّنْیَا حَتَّى یَشْرَبَ مِنَ الْکَوْثَرِ وَ یَأْکُلَ مِنْ ثَمَرَةِ الْجَنَّةِ
و بیرون نرود از دنیا تا آنکه بیاشامد از آب کوثر و بخورد از میوه بهشت
وَ لَا یَأْکُلُ الدُّودُ جَسَدَهُ
و نخورد کرم بدن او را
وَ یَکُونُ فِی الْجَنَّةِ رَفِیقَ الْخَضِرِ ع
و در بهشت رفیق حضرت خضر علیه‌السّلام باشد
وَ هَذَا کُلُّهُ تَحْتَ هَذِهِ الْآیَةِ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى
و جمیع این مطالب در تحت این آیه است :
یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجات (سوره مجادله/آیه11)
خداى تعالى مؤمنین را به یک درجه، و علم داده شدگان را به چند درجه برترى داده .
منابع:
جامع الأخبار(للشعیری)؛ صفحه 37
نوادرالأخبار (للفیض) / النص صفحه 21
بحارالأنوار (ط - بیروت) جلد 1 صفحه 203
مستدرک‌الوسائل جلد 5 صفحه 396