ماندگاری انقلاب

توضیح مطلب

امام خامنه‌ای مدظله‌العالی در دیدار مردم قم در نوزدهم دی‌ماه سال نودوچهار در بخشی از فرمایشات خود به موضوع ماندگاری انقلاب اسلامی پرداختند. ایشان با اشاره به انقلاب‌های بزرگ ولی ناکام در سطح جهان که ماندگار نبودند؛ از عموم ملت به‌ویژه جوانان خواستند تا درباره‌ی راز ماندگاری انقلاب اسلامی ایران تفکر و تحقیق نمایند. اگر چه این مطلب نیاز به تحقیق و تعمق بسیار بیشتری دارد ـ که ان‌شاءالله در شماره‌های بعد نشریه به آن خواهیم پرداخت ـ ولی برای شروع کار بهترین موضوع فرمایشات ولی‌امر مسلمین درباره‌ی همین ماندگاری است.

آن‌چه در پی می‌خوانید گزیده‌‌ای از فرمایشات ایشان در طول دوران پر برکت ولایت امر مسلمین است که سعی نموده‌ایم بنا به تبیین موضوع و به ترتیب اهمیت، آن‌ها را به دنبال هم نقل نماییم.

شکست دیگر انقلاب‌ها و ماندگاری نهضت مردم ایران

تحولات بزرگی در جامعه رخ می‌دهد، که نمونه‌ی بارزش انقلاب‌های سیاسی و اجتماعی است. این تحول را ... یک نسلی به وجود می‌آورد؛ که البته معلول شرائطی است که برای آن نسل پیش آمده، اما برای نسل قبل و نسل‌های قبل پیش نیامده بود؛ مثل انقلاب اسلامی. یکی از دو حال پیش خواهد آمد: یا این است که وقتی این تحول به وسیله‌ی این نسل به وجود آمد، نسل‌های بعدی این را پی می‌گیرند، دنبال می‌کنند، تکمیل می‌کنند، ادامه می‌دهند. در این صورت، این یک جریان ماندگاری خواهد شد؛« وَ أَمَّا مَا یَنْفَعُ النَّاسَ فَیَمْکُثُ فِی الْأَرْضِ»^[1] خواهد شد؛ یعنی جایگزین می‌شود، مستقر می‌شود. یا این است که نه، نسل‌های بعد ... تحت تأثیر عوامل گوناگون، کار را دنبال نمی‌کنند؛ دچار رکود می‌شوند، دچار انحراف می‌شوند، دچار زاویه می‌شوند. در این صورت، آن تحول فوائدش را برای مردم از دست می‌دهد و خسارت‌هایی که بالاخره در یک تحول پیش می‌آید، برای مردم می‌ماند و جبران هم نمی‌شود.

در تحولاتی که در طول دو سه قرن اخیر، که قرن انقلاب‌های بزرگ است، اتفاق افتاده، هرچه من نگاه کردم ... موردی را پیدا نکردم که مثل انقلاب اسلامی، تحولی که در دوره‌ی اول پدید آمد، در دوره‌های بعد یا دهه‌های بعد، با همان شکل، با همان هدف‌ها، به سوی همان آرمان‌ها و با همان جهت‌گیری‌ها ادامه پیدا کند. یا اصلاً ادامه پیدا نکرده، مثل انقلاب شوروی؛ یا ادامه پیدا کرده، منتها با یک فترتی، با یک فاصله‌ی طولانی زمانی، همراه با مرارت‌ها و محنت‌ها و سختی‌های فراوان.^[2]

وقوع یک امر محال

پیروزی انقلاب برحسب محاسبات متعارف دنیا امر محالی بود ... در کشوری مثل ایران با حسّاسیّتی که قدرت‌های استکباری روی آن داشتند ... و با سایه‌ی سنگین آمریکا بر این کشور به‌حسب محاسبات عادی محال بود که یک انقلاب بر مبنای دین، بر مبنای اعتقاد دینی و ایمان مردم، به دست مردم، با رهبری مرجع تقلید و روحانی شاخص به پیروزی برسد؛ این محال بود. لذا بود که هیچ دستگاه اطّلاعاتی در دنیا نتوانست حدس بزند که این اتّفاق خواهد افتاد؛ چون اصلاً با محاسبات عادی جور نمی‌آمد. در یک چنین کشوری، یک انقلاب این‌جوری رخ بدهد و این انقلاب هم ناکام نشود ... انقلاب نظام درست کند، نظام‌سازی کند، جمهوری اسلامی به وجود بیاید و این جمهوری اسلامی همین‌طور بماند و روزبه‌روز قوی‌تر، ریشه‌دارتر و ستبرتر بشود. هیچ قاعده‌ی مادّی و محاسبه‌ی مادّی‌ای چنین چیزی را قبول نمی‌کرد؛ ممکن نمی‌دانست امّا شد. این‌که شد، نشان‌دهنده‌ی این است که بر این عالم کُوْن، بر این عالم وجود، قوانینی حاکم است که اهل مادّه آن قوانین را نمی‌شناسند؛ آن قوانین را نمی‌بینند؛ « سُنَّةَ اللَّهِ فِی الَّذینَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ»^[3] در جای دیگر: « سُنَّةَ اللَّهِ الَّتی قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلُ»^[4] سنّت خدا یعنی قوانین الهی؛ قوانینی وجود دارد در عالم وجود، در سرتاسر این کُوْن عظیم. این قوانین مثل قوانین طبیعی، مثل قانون جاذبه، مثل قانون ستارگان و خورشید و ماه و آمد و رفتِ ماه و خورشید در شبانه‌روز، این‌ها قانون است؛ قانون طبیعی است. همین‌جور قوانینی در جوامع انسانی وجود دارد، این قوانین را اهل مادّه با چشم‌های کم‌سو نمی‌توانند درک بکنند امّا وجود دارد. خب، وقتی که ما زمینه‌ی این قوانین را به دست خودمان فراهم کردیم، خدای متعال قانون را مُحَکَّم می‌کند. آتش سوزندگی دارد، باید شما زمینه را فراهم بکنید، آتش را روشن کنید، جسم غیر مرطوب را روی آتش بگیرید، آتش خواهد گرفت؛ زمینه را فراهم بکنید، قانون طبیعی کار خودش را خواهد کرد. باید زمینه را فراهم کرد؛ ملّت ایران این زمینه را فراهم کرد. این حرف‌ها را بزرگان ما گفته‌اند، هم قرآن مکرّر فرموده است، هم در کلمات ائمّه (علیهم‌السّلام)، در کلمات رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم)، این‌ها وجود دارد. « فَلَمَّا رَأَى اللَّهُ صِدْقَنَا أَنْزَلَ بِعَدُوِّنَا الْکَبْتَ وَ أَنْزَلَ عَلَیْنَا النَّصْر»^[5] امیرالمؤمنین در نهج‌البلاغه می‌فرماید: « صادقانه وارد میدان بشوید، ایستادگی بکنید، خدای متعال دشمن شما را سرکوب خواهد کرد و به شما نصرت خواهد داد.» این قاعده‌ی کلّی و قانون است. این قاعده در انقلاب تحقّق پیدا کرد.

با عمل درست پیروزی مال ما است

ما یک جبهه‌ی وسیع دشمن در مقابل خودمان داریم. جبهه‌ی وسیع دشمن از سردمداران رژیم صهیونیستی تا سردمداران دولت آمریکا، تا دیگر ایادی و عوامل استکبار جهانی، تا عوامل تکفیری، تا داعش؛ یعنی ببینید چه جبهه‌ی عظیمی است. یک طیف عظیم و نامتجانس؛ این‌‌ها همه دشمن نظام جمهوری اسلامی‌اند؛ [پس] یک جبهه‌ای وجود دارد. خیلی کارها هم می‌توانند بکنند، حملات تبلیغاتی می‌کنند، تمام این دستگاه‌های رسانه‌های دنیا در مشت این‌ها است. علیه جمهوری اسلامی هرچه دل‌شان می‌خواهد می‌پراکنند. کلیدهای اقتصادی دست این‌ها است، قدرت‌های سیاسی دست این‌ها است، نظام‌های امنیّتی دست این‌ها است، سرویس‌های اطّلاعاتی مال این‌ها است؛ این‌ها در مقابل نظام جمهوری اسلامی هستند. خب، یک عدّه‌ای وقتی چشم‌شان به این جبهه می‌افتد، دل‌شان می‌ریزد. این به‌خاطر این است که از آن کلیدواژه‌ی مهم سنّت الهی غفلت می‌کنند. خب، همین دشمنی‌ها و بالاتر از این دشمنی‌ها با خود انقلاب بود؛ انقلاب پیروز شد. امروز هم  همان دشمنی‌ها است؛ امروز هم شما اگرچنان‌چه به لوازمش عمل بکنید، شما پیروز خواهید شد؛ بروبرگرد ندارد. « فَلَمَّا رَأَى اللَّهُ صِدْقَنَا أَنْزَلَ بِعَدُوِّنَا الْکَبْتَ»؛ این امروز هم صادق است. من و شما وقتی صادقانه وارد میدان بشویم، به لوازمش عمل بکنیم، ایستادگی کنیم، بصیرت به خرج بدهیم، به‌موقع اقدام بکنیم، درست حرف بزنیم، درست عمل بکنیم، صادقانه وارد میدان بشویم، همان حرفی که امیرالمؤمنین فرموده وجود دارد: « أَنْزَلَ بِعَدُوِّنَا الْکَبْتَ وَ أَنْزَلَ عَلَیْنَا النَّصْر»؛ پیروزی مال ما است، کبت و سرکوبگری متعلّق به دشمن است.

هدف دشمن از بین بردن ماندگاری انقلاب است

الان همه‌ی مراکز فکر و اندیشه‌ی سیاسی در دنیای استکبار ـ چه در آمریکا، چه در بعضی از کشورهای دیگر استکباری ـ متوجّه این است که چه‌کار کنند که بتوانند این درخت را، درخت تناور را که یک روزی یک نهال باریکی بود و نتوانستند آن را از بین ببرند و حالا درخت تناوری شده، ریشه‌کن کنند، ... همه‌ی همّت آنان این است که این ماندگاری را یک‌جوری به هم بزنند؛ همه‌ی همّت من و شما باید این باشد که این ماندگاری را افزایش بدهیم. از اوّل انقلاب دائم در فکر این بودند که این را از بین ببرند: جنگ تحمیلی به‌خاطر همین بود؛ جنگ‌های قومیّت‌ها در اطراف کشور به‌خاطر همین بود؛ محاصره‌ی اقتصادی به‌خاطر همین بود؛ تحریم‌های شدیدی که در این سال‌های اخیر برقرار کردند برای همین است؛ تشکیل گروه‌های تکفیری در شرق و در غرب کشور ما همه برای همین است که این انقلاب را از بین ببرند، این ماندگاری را که برای این‌ها بسیار بهت‌آور و سخت و دردآور است، از بین ببرند؛ همه‌ی همّت‌شان این است.

ماندگاری انقلاب باید هدف باشد

این ماندگاری را بایستی به‌عنوان یک هدف در نظر داشت و در این فکر بود که چگونه تأمین خواهد شد. نگاه کنید ببینید عناصر ماندگاری انقلاب چیست؟ آن عناصر را باید تک‌تکِ ما تأمین کنیم.

معنای ماندگاری انقلاب، افزایش رویش‌ها است

این‌همه جوان مؤمنِ نویسنده، هنرمند، عالم، فنّاور، مبلّغ، سخنور؛ در عرصه‌های گوناگون، در مسائل داخلی در مسائل خارجی. این‌ها رویش‌های انقلابند، رویش‌های سرسبز و آماده؛ این خیلی با ارزش است. بنابراین، اگر ما به وظایف‌مان در زمینه‌ی انقلاب عمل کنیم، معنای این، ماندگاری افزایش این رویش‌ها و انبوه شدن این رویش‌ها است.^[6]

برخی رازها و شاخص‌های ماندگاری انقلاب

امام (رحمت‌الله‌علیه) در ساخت و مهندسىِ نظام جمهوری اسلامی، همه عناصر و اجزایی را که می‌توانست این نظام را استوار و ماندگار کند، مورد ملاحظه قرار داد و با مهارتِ تمام این عناصر اصلی را در درون این بنای شامخ و مستحکم کار گذاشت. این عناصر اصلی عبارت است از اسلام، مردم، قانونگرایی و دشمن‌ستیزی.^[7]

اتکای به خدا و ایمان‌ها

راز ماندگاری این انقلاب، اتکای به ایمان‌ها است؛ اتکای به خداست ... مردم وقتی احساس می‌کنند دشمن در مقابل نظام اسلامی ایستاده است، می‌آیند توی میدان. این حرکتِ ایمانی است، این حرکتِ قلبی است؛ این چیزی است که انگیزه‌ی خدایی در آن وجود دارد؛ دست قدرت خداست، دست اراده‌ی الهی است؛ این چیزها دست من و امثال من نیست. دل‌ها دست خداست. اراده‌ها مقهور اراده‌ی پروردگار است. وقتی حرکت خدایی شد، برای خدا شد، اخلاص در کار بود، خدای متعال این‌جور دفاع می‌کند. لذا می‌فرماید: « إِنَّ اللَّهَ یُدافِعُ عَنِ الَّذینَ آمَنُوا.^[8]»^[9]

اهداف والا

جهاد یک ملت وقتی معنا می‌یابد و درخشندگی و ماندگاری پیدا می‌کند که اهداف تعریف‌شده‌ی آن، اهداف والایی باشد. مبارزه‌ی عظیم ملت ایران، اهداف والای الهىِ خود را تعریف و ترسیم کرد. ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی و رهبر و پدر و معمار این انقلاب و این نظام ـ امام بزرگوار ما (رحمت‌الله‌علیه) ـ این هدف‌ها را پاس داشتند؛ به‌سوی آن حرکت کردند و سرمایه‌ی مادی و معنوی خود را در این راه گذاشتند.

این اهداف تعریف شده، منحصر به یک بخش از زندگی انسان‌ها نیست؛ این اهداف شامل زندگی مادی و معنوی مردم است. اسلام مردم خود را خوشبخت و سعادتمند می‌خواهد. این سعادت فقط با پول به‌دست نمی‌آید؛ فقط با ذکر و عبادت هم به‌دست نمی‌آید. حیات طیبه‌ی اسلامی، زندگی‌ای است که در آن، راه رسیدن به معنویت و اهداف و سرمنزل‌های نهایىِ این راه، از زندگی دنیایی مردم عبور می‌کند. اسلام دنیای مردم را آباد می‌کند؛ منتها آبادی دنیا هدف نهایی نیست. هدف نهایی عبارت است از این‌که انسان‌ها در زندگی دنیوی از معیشت شایسته و مناسب، از آسودگی و امنیت‌خاطر، و از آزادی فکر و اندیشه برخوردار باشند و از این طریق به سمت تعالی و فتوح معنوی حرکت کنند. حیات طیبه‌ی اسلامی شامل دنیا و آخرت ـ هر دو ـ است.^[10]

وجود ابعاد گوناگون

انقلاب اسلامی با همه‌ی انقلاب‌های دیگر متفاوت است؛ نه یک انقلاب صرفاً معنوی و فرهنگی است، نه یک انقلاب صرفاً اقتصادی است، نه یک انقلاب صرفاً سیاسی است؛ یک انقلاب همه‌جانبه است. مثل خودِ اسلام است. همان‌طوری که اسلام ابعاد معنوی و اخلاقی دارد، ابعاد الهی دارد، در عین حال ناظر به زندگی مردم است؛ بعد اقتصادی، بعد سیاسی، بعد اجتماعی در اسلام وجود دارد؛ انقلاب اسلامی هم دارای ابعاد مختلف بود و راز ماندگاری انقلاب اسلامی و روزبه‌روز زنده‌تر شدن این انقلاب در سطح منطقه و جهان، همین ابعاد گوناگون آن است که با نیازهای بشر متوازن و همراه است.^[11]

جمهوریت و اسلامیت

سی سال از عمر انقلاب می‌گذرد. در این مدت، سی بار تقریباً انتخابات انجام گرفته است ... در طول این سی سال که گرایش‌های مختلف، سلائق گوناگون سیاسی در درون این ظرفیت عظیم جایگزین شدند، انتقال قدرت با آرامش، با مهربانی، با احترام انجام گرفته است و قدرت اجرایی در طول این سی سال دست به دست شده است ... همه‌ی کسانی که با انگیزه‌‌های مختلف در درون این نظام قرار گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، خواسته یا ناخواسته، به توانائی‌های این نظام کمک کردند. به این حقیقت بایستی با دقت نگاه کرد؛ این ظرفیت عظیم، ناشی از همین جمهوریت و اسلامیت است؛ از همین مردم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سالاری دینی و اسلامی است؛ این است که این ظرفیت عظیم را به وجود آورده است. و راز ماندگاری و مصونیت و آسیب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ناپذیری جمهوری اسلامی هم این است و این را جمهوری اسلامی در ذات خود دارد و ان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شاءاللَّه آن را همواره حفظ خواهد کرد.^[12]

اسلام‌گرایی و مردم‌گرایی

مسأله اساسی‌‌ای که بنده بارها بر آن تأکید کرده‌ام، این است که اسلام‌گرایی در نظام اسلامی، از مردم‌گرایی جدا نیست. مردم‌گرایی در نظام اسلامی، ریشه اسلامی دارد. وقتی ما می‌گوییم «نظام اسلامی»، امکان ندارد که مردم نادیده گرفته شوند. پایه و اساسِ حقّ مردم در این انتخاب، خود اسلام است؛ لذا مردم‌سالاری ما ـ که مردم‌سالاری دینی است ـ دارای فلسفه و مبناست. چرا باید مردم رأی دهند؟ چرا باید رأی مردم دارای اعتبار باشند؟ این متّکی بر احساسات توخالی و پوچ و مبتنی بر اعتبارات نیست؛ متّکی بر یک مبنای بسیار مستحکم اسلامی است. پس یکی از عرصه‌هایی که امام (رحمت‌الله‌علیه) همواره بر آن تأکید می‌کرد و آن‌را در ساخت نظام اسلامی کار گذاشت و برای همیشه آن را ماندگار کرد، مسأله حضور مردم در انتخاب مسؤولان نظام و منتهی شدن مسؤولیت‌ها به اراده و خواست مردم است.^[13]

شناخت شاخص‌های انقلابی‌گری

مسئله‌ی شاخص‌های انقلابی‌گری هم خیلی مهم است؛ یعنی واقعاً بدانیم شاخص‌ها چیست، شاخص‌های انقلابی‌گری را درست پیدا کنیم، در ذهن خودمان مشخّص بکنیم، از کسانی که مطّلع‌تر از ما هستند بپرسیم. اگر این کارها انجام بگیرد، این ماندگاری انقلاب، بدون تردید، خواهد بود.^[14]

شفّافیت مواضع

چهره‌ی نظام جمهوری اسلامی به توفیق الهی روزبه‌روز روشن‌تر شده است، ملّت ایران هم روزبه‌روز در دنیا آبرومندتر شده‌اند؛ و این روش ادامه پیدا خواهد کرد. راز ماندگاری نظام جمهوری اسلامی بر ریل انقلاب و بر خطوط اصلی امام بزرگوار (رحمت‌الله علیه)، همین صراحت بوده است؛ هیچ نبایستی این شفّافیّت را، این صراحت را از دست داد. در مقابل مخالفان، در مقابل دوستان، در مقابل دشمنان، مواضع جمهوری اسلامی باید مواضع شفّافی باشد. تاکتیک‌ها را می‌توانند عوض کنند، شیوه‌های کار را می‌توانند عوض کنند، [ امّا] اصول، همچنان مستحکم باید بماند؛ این راز استحکام انقلاب و راز پیشرفت کشور است.^[15]

دشمن‌ستیزی و سلطه‌ستیزی

عنصر اساسی ... که امام (رحمت‌الله‌علیه) آن‌را در پایه‌های نظام جمهوری اسلامی کار گذاشت ـ و بحمداللَّه مایه ماندگاری نظام شد ـ مسأله دشمن‌ستیزی و سلطه‌ستیزی است. امام (رحمت‌الله‌علیه) یک لحظه نه خود از کید و مکر و حیله دشمن غفلت کرد و نه گذاشت که مسؤولان غفلت کنند. نظامی مثل نظام جمهوری اسلامی که منافع دستگاه‌های استکباری دنیا را در این نقطه از عالم و در بسیاری از کشورهای اسلامی تهدید کرده است، بدیهی است که مورد دشمنی است. در ایران عزیز ما، این‌ها سال‌های متمادی مثل ماری بر روی منابع ملی و دستگاه‌های سیاسی کشور چنبره زده بودند. در نظام سلطنتىِ غاصب و وابسته، مگر کسی جرأت داشت به کسانی که وارد این کشور شده بودند تا ملت را تحقیر و فقیر و منابع او را غارت کنند و او را عقب‌مانده نگه‌دارند، اندک اهانتی کند!؟ کسی جرأت نداشت به آن‌ها بگوید بالای چشم‌تان ابروست! امریکایی‌ها و صهیونیست‌ها و دیگر غارتگران و چپاولگران دنیا، در کمال امنیت و آرامش به ایران می‌آمدند، می‌رفتند و می‌بردند. سیاست کشور، در دست آن‌ها؛ آمدن و رفتن حکومت‌ها، در دست آن‌ها؛ آوردن و بردن شاه مملکت، در اختیار آن‌ها؛ تعیین نخست‌وزیران، با صوابدید آن‌ها؛ و موضع‌گیری‌های سیاسی کشور، تماماً در جهت خواسته‌ها و منافع آن‌ها بود. نظام جمهوری اسلامی آمد و این بساط را به‌کل به هم ریخت. امام (رحمت‌الله‌علیه) می‌دانست که این دشمن ساکت نمی‌نشیند و تعرّض می‌کند. اگر در برهه‌ای تعرّض کرد و تودهنی خورد، موقّتاً عقب‌نشینی می‌کند تا باز تعرّض کند؛ لذا باید هشیار و بیدار بود. امروز من متأسفانه می‌بینم که کسانی طبق خواسته آن دشمنان، تبلیغ می‌کنند که این توهّم است! دشمن همین را می‌خواهد که مردم، مسؤولان، کارگزاران حکومت، اداره‌کنندگان کشور و طرّاحان و قانونگذاران امور زندگی مردم، از تهدید دشمن غفلت کنند. نباید اجازه داد؛ باید دشمن و شیوه‌های دشمنىِ او را شناخت. این آن چیزی است که باید برای همیشه به یاد ما بماند و امام (رحمت‌الله‌علیه) بر روی این نکته تأکید می‌کرد. این‌که می‌دیدید امام (رحمت‌الله‌علیه) می‌فرمود: «هرچه فریاد دارید، بر سر امریکا بکشید»، به خاطر این است.^[16]

مبارزه خردمندانه

نظام اسلامى با مبارزه به‌وجود آمد، بدون مبارزه این نظام تحقق‌پذیر نبود؛ ... حفظ نظام و پایدارى نظام هم با مبارزه به‌وجود آمد؛ اگر مبارزه‌ى مردم نبود، اگر مبارزه‌ى امام ‌(رحمت‌الله‌علیه) نبود، اگر مبارزه‌ى مسئولان در میدان‌هاى مختلف نبود، این نظام باقى نمی‌ماند و از بین می‌رفت. همچنان‌که مى‌بینید در یک نقاطى از دنیا ـ که از ما دور هم نیستند ـ حادثه‌اى پیش مى‌آید، فرصتى پدید مى‌آید، لکن این فرصت را صاحبان فرصت نمی‌توانند نگه‌دارند، آن‌را از دست می‌دهند؛ ببینید در شمال آفریقا و در بعضى جاهاى دیگر چه خبر است. عیناً این سرنوشت می‌توانست براى جمهورى اسلامى پیش بیاید که درى به تخته بخورد و حرکتى به‌وجود بیاید و نظامى اسلامى با شعارهاى رنگین و براق به‌وجود بیاید، بعد هم بعد از اندکى به‌کلى اوضاع دگرگون بشود و از بین برود. آن‌چه نگذاشت این اتفاق بیفتد، مبارزه بود؛ مبارزه‌ى صمیمى و جدى و خردمندانه؛ این را ما فراموش نکنیم.^[17]

حفظ روحیه‌ی شجاعت

حضرت امام خامنه‌ای مدظله‌العالی در دیدار اعضای ستاد بزرگداشت امام خمینی رحمت‌‌الله‌علیه با اشاره به ابعاد گوناگون شخصیتی امام راحل، خصوصیت شجاعت را از ویژگی‌های مهم و یکی از درس‌های جاودانه‌ی امام دانستند و تصریح کردند: « این روحیه‌ی امام بزرگوار همراه با توکل بر خدا و عزم راسخ، موجب پدید آمدن حادثه‌ی بزرگ پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و نهضت بیداری اسلامی در جهان شد و یگانه رمز پایداری انقلاب در آینده نیز حفظ روحیه‌ی شجاعت است.»^[18]

آگاه‌سازی دائمی مردم

[ یکی از عرصه‌های] توجه امام (رحمت‌الله‌علیه) به مردم، عبارت است از لزوم آگاه‌سازی دائمی مردم. خود امام (رحمت‌الله‌علیه) در سنین بالای عمر ـ با حال پیرمردی ـ از هر فرصتی استفاده کرد برای این‌که حقایق را برای مردم بیان کند. در دستگاه‌های تبلیغاتی جهانی، نقش تحریف و گمراه‌سازی، نقش فوق‌العاده خطرناکی است که امام (رحمت‌الله‌علیه) به آن توجّه داشت ... امروز همه‌ی افراد ـ چه کسانی که فرمایشات‌شان در حوزه‌های وسیع کاربُرد دارد، چه کسانی که در حوزه‌های کوچک‌تر سخنان‌شان مؤثّر واقع می‌شود؛ مثل مدرسه و کلاس و دانشگاه و محیط‌های کارگری و غیره ـ مسؤولند و اگر دیدند حقایق و محکمات اسلام و انقلاب مورد تحریف قرار می‌گیرد، وظیفه دارند تبیین کنند؛ نباید سکوت کنند. امام (رحمت‌الله‌علیه) به این نکته بسیار توجه می‌کرد. و این یکی از چیزهایی است که راز استحکام و ماندگاری و پایداری نظام در آن مندرج است.^[19]

شرکت در انتخابات

همه باید بیایند در انتخابات شرکت کنند؛ این موجب می‌شود که نظام جمهوری اسلامی تقویت بشود، پایداری آن و ماندگاری آن تأمین بشود، کشور در حصار امنیّت کامل باقی بماند.^[20]