بسم الله الرحمن لرحیم

 

 

فایل Word  

 

 

 

دریافت        مدت زمان: 2 دقیقه 42 ثانیه 

 

ضرورت حفظ جمهوری اسلامی

 

 

حضرت امام خمینی قدس الله نفسه الزکیه فرمودند:

 

 

«امروز ما مواجه با همه قدرت‎ها هستیم و آن‎ها در خارج و داخل دارند طرح‎ریزى مى‎کنند؛ براى این‎که این انقلاب را بشکنند و این نهضت اسلامى و جمهورى اسلامى را شکست بدهند و نابود کنند. و این یک تکلیف الهى است براى همه که اهمّ تکلیف‎هایى است که خدا دارد؛ یعنى، حفظ جمهورى اسلامى از حفظ یک نفر ـ و لو امام عصر باشد ـ اهمیتش بیشتر است؛ براى این‎که امام عصر هم خودش را فدا مى‎کند براى اسلام. همة انبیا از صدر عالَم تا حالا که آمدند، براى کلمه حق و براى دین خدا مجاهده کردند و خودشان را فدا کردند. پیامبر اکرم آن همه مشقات را کشید و اهل بیت معظم او آن همه زحمات را متکفّل شدند و جانبازى‎ها را کردند؛ همه براى حفظ اسلام است. اسلام‎ یک‎ ودیعه‎ الهى‎ است‎ پیش ملت‎ها که این ودیعه الهى براى تربیت خود افراد و براى خدمت به خود افراد هست و حفظ این بر همه کس واجب عینى است؛ یعنى، همه مکلف هستیم حفظ کنیم تا آن وقتى که یک عده‎اى قائم بشوند براى حفظ او، که آن وقت تکلیف از دیگران برداشته مى‎شود.»[1]

 

 

1ـ تشکیل حکومت دینی، هدف همة انبیاء و اولیاء

 

 

دین مجموعه‎ای از قوانین و دستورات الهی است، که با انجام آن به هدف نهایی که نزدیکی به خداوند متعال و عبادت و بندگی اوست، خواهیم رسید:

 

 

«وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ» (سوره ذاریات، آیه 56)

 

 

«من جنّ و انس را نیافریدم جز براى این‎که عبادتم کنند (و از این راه تکامل یابند و به من نزدیک شوند)!»

 

 

به همین دلیل برای تحقق هدف وسایلی لازم است که ایجاد قسط و عدل در جامعه مهم‎ترین این وسایل است:

 

 

«لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» (حدید: 25)

 

 

«ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنها کتاب (آسمانى) و میزان (شناسایى حقّ از باطل و قوانین عادلانه) نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند.»

 

 

یعنی همة انبیاء مامور به این‎کار بودند و قطعی است که ایجاد عدالت در جامعه بدون تشکیل حکومت دینی میسر نخواهد بود. از این رو هر کدام از انبیاء در حد توان در تشکیل حکومت دینی کوشیده‎اند.

 

 

حضرت داود و سلیمان نمونه‎های بارز آن هستند که به حکومت آنان در قرآن اشاره شده است.

 

 

پیامبر اسلام حضرت محمد صلی‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم نیز اولین اقدامش پس از حضور در مدینه تشکیل حکومت اسلامی بود.

 

 

بعد از ایشان نیز همة اهل بیت علیهم‎السلام در صدد تشکیل حکومت دینی بودند و خود را محق حکومت بر جامعه می‎دانستند.

 

 

مبارزات امام حسن و امام حسین علیهاالسلام نمونه بروز و ظهور یافته آن است.

 

 

از طرفی اگر ائمه علیهم‎السلام ادعایی در حکومت نداشتند، خلفاء جور نیز کاری به کار آن‎ها نداشته و آنان را به شهادت نمی‎رساندند.

 

 

به عنوان مثال روزی هارون الرشید به امام کاظم علیه‎السّلام پیشنهاد کرد که فدک را پس بگیرد. امام علیه‎السّلام امتناع می‎ورزید تا اصرار زیاد کرده.  حضرت فرمود: «من فدک را نمى‎‎گیرم مگر تمام آن را با مرزى که معین می‎کنم بدهى.»

 

 

هارون گفت: «حدود فدک کجا است.»

 

 

امام علیه‎السلام فرمود: «اگر حدود آن را معین کنم نخواهى داد.»

 

 

هارون گفت: «ترا قسم می‎دهم به‎حق جدّت که حدود آن را معین کنى.»

 

 

حضرت موسی بن جعفر علیه‎السلام فرمود: «حد اول آن عدن است»،

 

 

چهره هارون الرشید درهم کشیده شد و گفت: «ادامه‎اش را بگو.»

 

 

امام فرمود: «حد دوم سمرقند است.»

 

 

رنگ صورت هارون الرشید برگشت،  امام ادامه داد: «حد سوم آفریقا است.» چهره هارون الرشید سیاه شد، باز گفت: «حد دیگر را بگو.»

 

 

امام فرمود: «حد چهارم سیف البحر است که هم مرز با جزائر و ارمنیه است.»

 

 

هارون گفت: «دیگر براى ما چیزى باقى نماند پس بیا جاى من بنشین.»

 

 

حضرت موسى بن جعفر علیه‎السلام فرمود: «من گفتم اگر مرز آن را تعیین کنم نخواهى داد.»

 

 

از آن موقع هارون الرشید تصمیم گرفت امام کاظم علیه‎السلام را به شهادت برساند.[2]

 

 

همچنین امام عصر ارواحنالتراب‎مقدمه‎الفدا نیز قیام می‎کنند تا حکومت اسلامی تشکیل دهند که در آن عدل و داد برقرار باشد.

 

 

2ـ حکومت ابزار اجرای دین است و حفظ آن از اوجب واجبات

 

 

حضرت علی علیه السلام فرمودند: «سوگند به خدایی که دانه را شکافت و جان را آفرید، اگر حضور فراوان بیعت کنندگان نبود و یاران حجت را بر من تمام نمی‎کردند و اگر خداوند از علماء عهد و پیمان نگرفته بود که برابر شکم بارگی ستمگران و گرسنگی مظلومان، سکوت نکنند، مهار شتر خلافت را بر کوهان آن انداخته، رهایش می‎ساختم و آخر حکومت را به کاسه اول آن سیراب می‎کردم آن‎گاه می‎دیدید که دنیای شما نزد من از آب بینی بزغاله‎ای بی‎ارزش‎تر است.»[3]

 

 

هم چنین فرمودند: «خدایا تو می‎دانی که جنگ و درگیری ما برای به‎دست آوردن قدرت و حکومت و دنیا و ثروت نبود، بلکه می‎خواستیم نشانه‎های حق و دین تو را به جایگاه خویش بازگردانیم و در سرزمین‎های تو اصلاح را ظاهر کنیم تا بندگان ستمدیده‎ات در امن و امان زندگی کنند و قوانین و مقررات فراموش شده تو بار دیگر اجرا گردد.»[4]

 

 

این فرمایشات بیان‎گر این است که در اسلام، حکومت ارزشی مستقل و جدای از دین احکام و اهداف آن نداشته و ابزار حفظ اسلام و ارزش‎های آن و تحقق احکام دینی است. با توجه به این نکته حضرت امام خمینی قدس‎الله‎‎نفسه‎الزکیه حراست و صیانت از نظام جمهوری اسلامی را از آن‎جا که صیانت از اسلام می‎دانستند، اوجب واجبات بر شمردند. در واقع آن‎چه برای ایشان بسیار با اهمیت بوده و نقش اساسی و محوری داشت، حفظ اسلام بود و چون حراست و صیانت از اسلام را در شرایط کنونی و عصر حاضر تنها از طریق حراست از نظام جمهوری اسلامی امکان‎پذیر می‎دانستند و سرنوشت اسلام ناب در جهان امروز را به نوعی با سرنوشت نظام جمهوری اسلامی گره خورده می‎دیدند، حفظ نظام را اوجب واجبات بر شمردند.

 

 

بر این اساس فرمودند:

 

 

«حفظ اسلام یک فریضه الهی است بالاتر از تمام فرایض یعنی هیچ فریضه‎ای در اسلام بالاتر از حفظ خود اسلام نیست. اگر حفظ اسلام جزء فریضه‎های بزرگ است و بزرگ‎ترین فریضه است بر همة ما و شما و همة ملت و همة روحانیون حفظ این جمهوری اسلامی از اعظم فرایض است.»[5]

 

 

و در وصیت نامه الهی، سیاسی، خویش فرمودند:

 

 

«اینک که به توفیق و تأیید خداوند، جمهوری اسلامی با دست توانای ملت متعهد پایه‎ریزی شده و آن‎چه در این حکومت اسلامی مطرح است، اسلام و احکام مترقی آن است، بر ملّت عظیم‎الشأن ایران است که در تحقق محتوای آن به جمیع ابعاد و حفظ و حراست آن بکوشند که حفظ اسلام در رأس تمام واجبات است که انبیاء عظام از آدم تا خاتم النبیین ـ صلی‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم ـ در راه آن کوشش و فداکاری جان فرسا نموده‎اند و هیچ مانعی آنان را از این فریضة بزرگ باز نداشته و هم‎چنین پس از آنان اصحاب متعهد و ائمه ـ علیهم‎السلام ـ با کوشش‎های توان‎فرسا تا حد نثار خون خود در حفظ آن کوشیده‎اند و امروز بر ملت ایران خصوصاً و بر جمیع مسلمانان عموماً واجب است این امانت الهی را که در ایران به‎طور رسمی اعلام شده و در مدتی کوتاه نتایج عظیمی به بار آورده با تمام توان حفظ نموده و در راه ایجاد مقتضیات بقاء آن و رفع موانع و مشکلات آن کوشش نمایند».[6]

 

 

ایشان به گونه‎ای سرنوشت نظام جمهوری اسلامی را با سرنوشت اسلام در عصر کنونی آمیخته می‎دانستند که فرمودند: «اینجانب نصیحت متواضعانه برادرانه می‎کنم که تحت تأثیر این‎گونه شایعه‎سازی‎ها قرار نگیرند و برای خداوند منان و حفظ اسلام این جمهوری را تقویت نمایند و بدانند که اگر این جمهوری اسلامی شکست بخورد، اسلام برای همیشه منزوی خواهد شد.»[7]

 

 

بنابراین هدف نهایی و مقصد عالی ایشان حفظ اسلام بود و حفظ نظام جمهوری اسلامی را در این راستا اوجب واجبات می‎دانستند بر این اساس، مقام معظم رهبری مدظله‎العالی هدف امام خمینی رحمت‎الله‎علیه را این‎گونه ترسیم نمودند:

 

 

«فکر اسلام ناب، فکر همیشگى امام بزرگوار ما بود؛ مخصوص دوران جمهورى اسلامى نبود؛ منتها تحقق اسلام ناب، جز با حاکمیت اسلام و تشکیل نظام اسلامى امکان‎پذیر نبود. اگر نظام سیاسى کشور بر پایة شریعت اسلامى و تفکر اسلامى نباشد، امکان ندارد که اسلام بتواند با ستمگران عالم، با زورگویان عالم، با زورگویان یک جامعه، مبارزة واقعى و حقیقى بکند. لذا امام حراست و صیانت از جمهورى اسلامى را اوجب واجبات مى‎دانست. اوجب واجبات، نه از اوجب واجبات. واجب‎ترین واجب‎ها، صیانت از جمهورى اسلامى است؛ چون صیانت اسلام ـ به معناى حقیقى کلمه ـ وابستة به صیانت از نظام سیاسى اسلامى است. بدون نظام سیاسى، امکان ندارد. امام جمهورى اسلامى را مظهر حاکمیت اسلام مى‎دانست. براى همین، امام جمهورى اسلامى را دنبال کرد، در راهش آن همه تلاش کرد و با آن شدت و حدت و اقتدار پاى جمهورى اسلامى ایستاد. امام که دنبال قدرت شخصى نبود؛ امام دنبال این نبود که خودش بتواند قدرتى پیدا کند. مسئلة امام، مسئلة اسلام بود؛ لذا پاى جمهورى اسلامى ایستاد.»[8]

 

 

3ـ حفظ حکومت دینی، مهم‎تر از حفظ جان امام معصوم؟!

 

 

از آن‎جا که بدون تشکیل حکومت دینی؛ هدف خلقت محقق نخواهد شد، همة انبیاء و اولیاء و امامان معصوم شیعه علیهم‎السلام حاضر بودند برای حفظ آن جان خود را فدا کنند. زیرا تحقق دین منوط به حفظ حکومت بود.

 

 

بر این اساس حضرت زهرا سلام‎الله‎علیها در دفاع از حق حکومت امیرالمؤمنین علی علیه‎السلام به‎پا خواست و در این راه به شهادت رسید.

 

 

همچنان که امام علی و امام حسن مجتبی علیها‎السلام برای حفظ حکومت با معاندین نبرد کردند.

 

 

باید دقت کرد هدف نهایی امامان معصوم علیهم‎السلام حفظ اسلام بود و تشکیل حکومت اسلامی عالی‎ترین راهکار در این مسیر بود، به طوری که اگر زمینه برای تحقق این هدف فراهم می‎شد اقدام به تشکیل حکومت می‎کردند اما در صورت فراهم نشدن شرایط، هر چند حکومت نداشتند، اما به هر نحو ممکن برای حفظ اسلام تلاش می‎کردند که این کار، گاه از طریق صلح، گاه از طریق شهادت‎طلبی، در برخی مواقع از طریق اقدامات فرهنگی و علمی و گاه از طریق سکوت اجباری تا فراهم شدن شرایط صورت می‎گرفت.

 

 

این منافاتی با صلح امام حسن مجتبی علیه‎السلام و سیره حکومتی امام علی علیه‎السلام (در سکوت 25 ساله) ندارد زیرا این دو امام بزرگوار نیز به منظور حفظ اسلام و تعالیم روح بخش آن دست به چنین اقداماتی زدند در مرحله نخست تلاش نمودند تا حکومت اسلامی را بر پا نمایند و در مرحله بعد پس از آن که زمینه و شرایط را برای تحقق این هدف فراهم نیافتند به منظور حفظ احکام نورانی اسلام بر اساس تکلیف خویش عمل نمودند. بنابراین در نهایت هدف نهایی و مقصد اصلی تمام امامان معصوم علیهم‎السلام حفظ اسلام بود، اگر شرایط برای تشکیل حکومت فراهم می‎شد اقدام به تشکیل حکومت می‎نمودند امّا در صورت فراهم نشدن شرایط، تلاش نهایی ایشان حفظ اسلام در هر صورت بود. روشن است که در صورتی که شرایط و زمینه برای تشکیل حکومت اسلامی فراهم باشد، حفظ اسلام و احکام نورانی آن ایجاب می‎کند که با تشکیل و برپایی حکومت و نظام سیاسی در مسیر آن گام برداشت امّا اگر تشکیل حکومت امکان‎پذیر نبود، وظیفه و مسئولیت نهایی که همان حفظ اسلام بود ایجاب می‎کند تا حد امکان در راستای این هدف تلاش نمایند.

 

 

نکته مهم این است که اگر امام حسن مجتبی، امیرالمؤمنین و بقیه ائمه علیهم‎السلام، می‎دانستند که با شهادت آنان حکومت اسلامی تشکیل خواهد شد، قطعاً در راه تشکیل حکومت دریغی از شهادت نداشتند.

 

 

4ـ قدرت برای اقامه دین (حکومت مقدم بر بقیه احکام است)

 

 

خداوند تبارک و تعالی در باره یاران خدا که وعده یارى به آن‎ها داده شده است می‎فرماید:

 

 

«الَّذینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ» (حج: 41)

 

 

«همان کسانى که هر گاه در زمین به آن‎ها قدرت بخشیدیم، نماز را برپا مى‎دارند، و زکات مى‎دهند، و امر به معروف و نهى از منکر مى‎کنند، و پایان همه کارها از آن خداست!»

 

 

یعنی به عبارتی اقامة نماز (نه خواندن نماز) و احیاء فروع دین مثل زکات و امر به معروف و نهی از منکر، نیاز به داشتن قدرت دارد.

 

 

برای همین، امام خمینی رحمت‎الله‎علیه فرمودند: «حکومت که شعبه‎ای از ولایت مطلقه[9] رسول الله (صلی‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم) است یکی از احکام اولیه اسلام است؛ و مقدم بر تمام احکام فرعیه حتی نماز و روزه و حجّ است.»[10]

 

 

امام صادق علیه‎السلام نیز بقای اسلام را به این می‎دانند که اموال عمومی در دست صالحان باشد، که مشخص است این محقق نمی شود الا به تشکیل حکومت اسلامی. ایشان می فرمایند:

 

 

«از جمله عوامل بقای مسلمین و اسلام آن است که اموال در دست کسانی قرار گیرد که حق (راه صحیح استفاده و مصرف) را بشناسند و آن‌ها را برای کارهای نیک و سودمند به مصرف برسانند و از اسباب نابودی اسلام و مسلمانان آن است که مال‌ها در دست کسانی باشد که راه درست مصرف آن‎ها را ندانند و آن‌ها را در راه های نیک و سودمند به مصرف نرسانند.»[11]

 

 

به عبارتی طبق این حدیث «حکومت دینی» علت بقای اسلام است.

 

 

5ـ توضیحی دیگر درباره ترجیح حفظ حکومت اسلامی بر جان امام معصوم

 

 

همانطور که گفته شد، حفظ اسلام اوجب واجبات است و چون انجام این واجب در سایه تشکیل حکومت محقق می‎گردد، حفظ حکومت اسلامی از اوجب واجبات خواهد بود.

 

 

به عبارت دیگر، تحقق کامل دین فقط در سایه حکومت دینی انجام می‎شود، و برای همین اگر امکان تشکیل حکومت به وجود بیاید، حفظ آن مهم‎ترین اعمال می‎شود و برای آن باید جانفشانی صورت گیرد.

 

 

حفظ جان افراد و حتّی حفظ جان حاکم اسلامی ـ که رسول خدا و ائمه علیهم‎السلام نیز از مصادیق حاکم اسلامی‎اند ـ جزء احکام فرعیّه اسلام می‎باشند. این‎که در روایت آمده، نماز عمود اسلام است؛ یعنی کار عمود (ستون) ، حفاظت از کلّ بناست، و  حاکم اسلامی هم مجری اسلام است، برای همین نه ستون اسلام با خود اسلام برابری می‎کند نه حیات دنیوی مجری آن. بلکه اصل اسلام، که یک نظام منسجم باشد، ارجحیّت بر برخی اجزاء و حیات دنیوی مجریانش دارد و حکومت اسلامی، نمود بیرونی این نظام منسجم فکری است. برای همین حفظ نظام اسلام، بر هر امر دیگری اولویّت دارد.

 

 

بر همین اساس است که حضرت علی علیه‎السلام در لیلة المبیت، جای پیامبر صلی‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم خوابید. چون در آن موقعیّت، حفظ جان رسول خدا صلی‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم عین حفظ اسلام بود؛ به‎خصوص که حضرتش برای تشکیل حکومت اسلامی راهی مدینه بود و حفظ اسلام بر حفظ جان علی علیه‎السلام ارجحیّت دارد.

 

 

باز بر همین اساس است که امام حسین علیه‎السلام، با علم به این که خودش و خاندان و یارانش شهید خواهند شد و اهلش به اسارت خواهند رفت، دست به قیام بر ضدّ یزید زد. چون اصل اسلام را در حیطه عمل، در خطر می‎دید. شاهد این ادّعا آن است که وقتی مروان به حضرتش پیشنهاد نمود که با یزید بیعت کند ، فرمودند: «ما از آنِ خداییم و به سوی او باز می‎گردیم پس به اسلام باید والسّلام گفت (با اسلام باید وداع نمود)؛ چون امّت به حاکمی چون یزید مبتلا گشته است.»[12]

 

 

البته باید توجّه شود که امام حسین علیه‎السلام، جان خودش را فدای اسلام می‎کند نه امامت خودش را. امامت، اصل اسلام می‎باشد و همان‎گونه که همه چیز باید فدای اسلام شود، همه چیز باید فدای امامت نیز بشود. امّا امامت قائم به فرد نیست تا با فدا شدن آن فرد، امامت نیز فدا گردد. امام حسین علیه‎السلام شخص خود را فدای اسلام نمود، امّا امامتش به امام سجّاد علیه‎السلام منتقل گشت.

 

 

امروز نیز اگر امر دائر باشد بین حفظ نظام اسلامی و حفظ شخص ولیّ‎فقیه یا حفظ شخص امام زمان ارواحنالتراب‎مقدمه‎الفدا، حفظ نظام اسلامی، واجب‎تر است. چرا که با حفظ نظام اسلامی، ولایت نیز حفظ می‎گردد؛ امّا نه در وجود شخص خاصّی. برای همین رسول خدا صلی‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم از دنیا رفت و جای او را امیرمومنان علیه‎السلام گرفت و با رفتن او، اسلام نرفت و به همین ترتیب ائمه علیهم‎السلام یک به یک به دیار باقی شتافتند و هیچ‎گاه جای‎شان خالی نماند.[13]

 

 

با رفتن شخص امام زمان عجل‎الله‎تعالی‎فرجه‎الشریف نیز خداوند متعال، زمین را خالی از حجّت نمی‎گذارد. برای همین طبق روایات، آن‎گاه که حضرتش ظهور کرده، مدّتی حکومت نموده و رحلت فرمودند، امام حسین علیه‎السلام رجعت نموده و حکومت می‎کنند.[14] برای همین اسلام، قائم به شخص امام نیست؛ بلکه قائم به اصل امامت است.

 

 

حقیقت امر این است که امروز و در زمان غیبت معصوم، اسلام در قالب جمهوری اسلامی ایران و نظریّه ولایت فقیه نمودار گشته و در حال به اجرا در آمدن است؛ اگر چه هنوز بسیار فاصله داریم با آن روز که موانع برطرف شوند و اسلام، تمام و کمال به اجرا درآید. ولی به هر حال، امروز اسلام با این نظام شناخته می‎شود برای همین شکست این نظام و آسیب دیدن ولایت فقیه ـ نه شخص ولیّ فقیه ـ مساوی است با شکست اسلام. اگر خدای ناکرده این نظام برافتد، صدها سال طول می‎کشد تا اسلام راستین بتواند دوباره سر بلند شود. بر همین مبنا بود که امام خمینی رحمت‎الله‎علیه فرمودند:

 

 

«حضرات آقایان توجه داشته باشند که مصلحت نظام از امور مهمّه‎ای است که گاهی غفلت از آن موجب شکست اسلام عزیز می‎گردد.»[15]

 

 

6ـ حفظ نظام اسلامی در هر برهه از زمان به یک شکل بوده است

 

 

امام على علیه‎السلام پس از پیامبر شایسته‎ترین فرد عالى براى اداره امور جامعه اسلامى بود و در حوزه اسلام به جز پیامبر اسلام صلی‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم هیچ کس از نظر فضیلت، تقوا، بینش فقهى، قضائى، جهاد و کوشش در راه خدا و سایر صفات عالى انسانى به پای امام على علیه‎السلام نمى‎رسید. به دلیل همین شایستگی‎ها، آن حضرت بارها به دستور خدا و توسط پیامبر اسلام صلی‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم ‎به عنوان رهبر آینده مسلمانان معرفى شده بود که از همة آن‎ها مهم‎تر جریان «غدیر» است. از این نظر انتظار مى‎رفت که پس از درگذشت پیامبر، بلافاصله على علیه‎السلام ‎زمام امور را در دست گیرد و رهبرى مسلمین را ادامه دهد. اما عملا چنین نشد و مسیر خلافت اسلامى پس از پیامبر منحرف گردید و امام على علیه‎السلام  از صحنه سیاسى و مرکز تصمیم گیرى در ادامه امور جامعه بدور ماند.

 

 

امام على علیه‎السلام  این انحراف را تحمل نکرد و سکوت در برابر آن را ناروا شمرد و بارها با استدلال‎ها و احتجاج‎هاى متین خود، خلیفه و هواداران او را مورد انتقاد و اعتراض قرار داد و چون یاوری برای احقاق حق خود نداشت، سکوت اختیار نمود.

 

 

امام علی علیه‎السلام در خطبه «شقشقیّه» می‎فرماید:

 

 

«من رداى خلافت را رها ساختم، و دامن خود را از آن درپیچیدم (و کنار رفتم)، در حالى که در این اندیشه فرو رفته بودم که آیا با دست تنها (بدون یاور) بپاخیزم (و حق خود و مردم را بگیرم) و یا در این محیط پرخفقان و ظلمتى که پدید آورده‎اند، صبر کنم؟ محیطى که پیران را فرسوده، جوانان را پیر و مردان با ایمان را تا واپسین دم زندگى به رنج وامى‎دارد. (عاقبت) دیدم بردبارى و صبر، به عقل و خرد نزدیک‎تر است برای همین شکیبایى ورزیدم، ولى به کسى مى‎ماندم که خار در چشم و استخوان در گلو دارد، با چشم خود مى‎دیدم میراثم را به غارت مى‎برند.»[16]

 

 

امیرالمومنین علیه‎السلام برای بقای اسلام و حفظ نظام اسلامی و عدم هرج و مرج در جامعه اسلامی، 25 سال سکوت اختیار کرد ولی در دوران حکومت خودش حفظ نظام را در مقابله با معاویه و طاغوت دانست.

 

 

یکى از نخستین اقدامات امام على علیه‎السلام پس از بیعت مردم براى آغاز اصلاحات، برکنار کردن کارگزاران عثمان بود ولی سیاستمداران علاقه‎مند به امام علیه‎السلام‎، بر کنارى معاویه و ابو موسى اشعرى را به مصلحت نمى‎دانستند.

 

 

روی این جهت سرانجام با توضیحات بسیار و وساطت‎هاى مالک اشتر، امام‎ علیه‎السلام‎ با ابقاى ابو موسى موافقت کرد؛ امّا در مورد معاویه، هر چه براى قانع کردن حضرت على علیه‎السلام ‎تلاش کردند، نتیجه‎اى نداشت و ایشان، ابقاى او بر حکومت شام را حتى براى یک لحظه روا ندانست.

 

 

حال سؤال این است آیا از نظر سیاسى بهتر نبود امام على ‎علیه‎السلام ‎معاویه را در آغاز حکومت خود، ابقاء مى‎کرد تا حاکمیتش استقرار یابد و معاویه، همراه اهل شام با او بیعت کند و بعد، او را عزل مى‎کرد تا جنگ صفّینْ پیش نمی‎آمد و حکومت اسلامى به رهبرى او تداوم می‎یافت؟

 

 

در پاسخ به این سوال باید گفت:

 

 

اول: امیر‎مومنان علیه‎السلام‎، شرایط آن روز را مى‎دانست که معاویه به هیچ وجه با وی بیعت نمى‎کند، گرچه او را بر حکومت شام ابقا نماید؛ از طرفی هم این احتمال می‎رفت که معاویه، حکم امام على ‎علیه‎السلام ‎بر ابقای خویش را، براى شامیان بخوانَد و موقعیت خود را نزد آنان، محکم سازد و در ذهن آنان جاى دهد که:«اگر او شایسته حکومت نبود، على ‎علیه‎السلام‎ او را ابقا نمى‎کرد». آن‎گاه در بیعت با امام به مخالفت می‎پرداخت و از آن، سر باز می‎زد و در مخالفت و سرکشى، قوى‎تر مى‎شد.

 

 

امام حسن ‎مجتبی علیه‎السلام‎ هم به‎خاطر عدم حضور و همراهی مردم و سرداران سپاه و به‎خاطر حفظ و بقای اسلام و نظام اسلامی مجبور به صلح با معاویه شد.

 

 

امام مجتبی علیه‎السلام فرمود: «سوگند به خدا، من حکومت و خلافت را تسلیم معاویه نکردم، مگر بدان سبب که یارانی برای نبرد با او نیافتم. چنانچه همراهانی می‎داشتم، شب و روز با وی (معاویه) جنگ می‎کردم و (آن‎قدر) به نبرد علیه او ادامه می‎دادم تا خداوند بین ما حکم کند».

 

 

امام حسن مجتبی علیه‎السلام می‎دانستند چنانچه جنگ شروع شود، معاویه همة دوستان اهل بیت‎ علیه‎السلام ‎را خواهد کشت. از این رو فرمود: «من ترسیدم ریشة مسلمانان از روی زمین کنده شود، خواستم، برای پاسداری و حفاظت از دین، نگاهبانی باقی بماند».[17]  و در جای دیگر فرمود: «حفاظت شیعه از نابودی و کشته شدن، مرا ناگزیر به مصالحه ساخت. پس مناسب دیدم جنگ را به روزی دیگر واگذارم. تکلیف انسان بر اساس اوامر الهی هر روز به گونه‎ای است و باید آن را انجام دهد.» [18]

 

 

امام حسین علیه‎السلام نیز با هدف احیاى دین خدا قیام و حرکت خویش را آغاز کرد؛ تا در مرحله نخست ـ اگر ممکن است ـ با تشکیل حکومت اسلامى و در غیر این صورت، با شهادت خود و یارانش به مقصود بزرگ خود برسد.

 

 

به هر حال، مى‎بایست دین از دست رفته و سنّت فراموش شده رسول خدا (صلی‎الله‎علیه‎وآله‎وسلم) را زنده کرد و چه کسى سزاوارتر از فرزند رسول خداست که پیش گام چنین حرکتى شود.

 

 

حضرت در نامه‎اى به جمعى از بزرگان بصره به بدعت‎هاى موجود در جامعه اشاره کرده، و هدفش را از قیام بر ضدّ حکومت یزید، احیاى سنّت و مبارزه با بدعت‎ها معرّفى کرده و مى فرماید:

 

 

«من شما را به کتاب خدا و سنّت پیامبرش فرا مى‎خوانم؛ چرا که (این گروه) سنّت پیامبر را از بین برده و بدعت در دین را احیا کردند. اگر سخنانم را بشنوید و فرمانم را اطاعت کنید، شما را به راه راست هدایت مى‎کنم.»[19]

 

 

«اطاعت از فرمان» که در متن آمده اشاره به تشکیل حکومت است.

 

 

7ـ زمینه سازی ظهور امام زمان عجل‎الله‎تعالی‎فرجه‎الشریف[20]

 

 

حضرت امام خمینی رحمت‎الله‎علیه فرموده‎اند:

 

 

«مسؤولان ما باید بدانند که انقلاب ما محدود به ایران نیست. انقلاب مردم ایران نقطه شروع انقلاب بزرگ جهان اسلام به پرچم‌داری حضرت حجت ـ ارواحنا فداه ـ است که خداوند بر همه‌ی مسلمانان و جهانیان منت نهد و ظهور و فرجش را در عصر حاضر قرار دهد. مسائل اقتصادی و مادی اگر لحظه‌ای مسؤولین را از وظیفه‌ای که بر عهده دارند منصرف کند، خطری بزرگ و خیانتی سهمگین را به دنبال دارد. باید دولت جمهوری اسلامی تمامی سعی و توان خود را در اداره هر چه بهتر مردم بنمایند، ولی این بدان معنا نیست که آن‌ها را از اهداف عظیم انقلاب که ایجاد حکومت جهانی اسلام است منصرف کند.»[21]

 

 

اگر چه جمهوری اسلامی در بسط عدالت اجتماعی و اقامه احکام الهی به همه اهدافش نرسیده است، اما در این مسیر در حرکت است.

 

 

نگاه دینی و راحتی انجام مناسک و تشویق به عبادت و اخلاق اسلامی از نمونه‎های اندکی است که می‎توان نام برد.

 

 

بعد از انقلاب اسلامی شاهد رشد بسیار زیاد رو کردن مردم جهان به استکبار ستیزی و موج بیداری اسلامی، حتی برای غیر مسلمانان هستیم.

 

 

از طرفی می‎بینیم که در جهان آیین شیعه رو به رشد بوده و مردم جهان با مفهوم انتظار هر چه بیشتر از قبل آشنا می‎شوند.

 

 

پیشرفت‎های علمی کشور (با وجود تمام دشمنی‎های استکبار جهانی و خیانت مزدوران و دنیا طلبان) هر روز بیش از پیش بوده و با سرعتی زیاد در حال رشد است. [22]

 

 

همه این‎ها نشان دهنده این است که نظام اسلامی با وجود همه کاستی‎ها در جهت هدف اصلی که زمینه‎سازی ظهور است در حال حرکت است و ان‎شاءالله با یاری مردم و مدد اهل بیت علیهم‎السلام و عنایات ویژه الهی؛ موانع برطرف شده و شاهد زمینه‎سازی‎های خیلی بهتر و بیشتر خواهیم بود.

 

 

امام باقر علیه‌السلام فرمود:

 

 

«گویا گروهی را می‎‌بینم که از مشرق قیام کرده‎‌اند و حق را طلب می‎‌کنند که به آن‌ها داده نمی‎‌شود و دوباره طلب می‎‌کنند باز هم به آن‎ها داده نمی‎‌شود وقتی وضع را چنین دیدند اسلحه به دست گرفته و نبرد می‌‎کنند و دشمنان‎شان به خواسته‎‌های آن‎ها تن می‎‌دهند، ولی آن‎ها قبول نمی‎‌کنند تا این‌که خودشان به حکومت برسند و دولت تشکیل دهند و آن حکومت را به کسی مگر به صاحب شما (یعنی امام زمان‌ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) واگذار نمی‌‎کنند و کشته‎‌های آن‌ها شهیدند. بدانید که اگر من آن زمان را درک می‌‎کردم جان خود را برای صاحب این امر نگاه می‌داشتم.» [23]

 

 

(دقت بفرمایید که ظاهر روایت این طور بر می‎‌آید که امر به رهبر قیام بر می‌‎گردد یعنی امام معصوم جان خود را برای رهبر قیام کنار می‎‌گذاشت).