غفلت 41 : (آخرین قسمت)
غفلت زدایی
10ـ پناه بردن به خدا
امام سجاد علیه‌السلام در دعا فرموده است:
اللَّهُمَّ إِنیِّ أَعُوذُ بِکَ مِنْ هَیَجَانِ الْحِرْصِ... وَ مُتَابَعَةِ الْهَوَى، وَ مُخَالَفَةِ الْهُدَى، وَ سِنَةِ الْغَفْلَةِ
بار خدایا، به تو پناه مى‌برم از شر و شور آزمندى... و از پیروى از هواى نفس و مخالفت با هدایت و فرو رفتن به خواب غفلت.
(دعای هشتم صحیفه سجادیه)
بدون یاری خداوند خلاصی از شیطان که مرتب انسان را به ورطه غفلت می‌کشاند محال خواهد بود به همین دلیل دستور داده شده که از شر شیطان به خدا پناه ببریم.
آیات
در قرآن کریم هم در آیات مختلف موضوع پناه بردن به خدا مطرح شده است.
از جمله:
وَ قُلْ رَبِّ أَعُوذُ بِکَ مِنْ هَمَزاتِ الشَّیاطینِ * وَ أَعُوذُ بِکَ رَبِّ أَنْ یَحْضُرُونِ
و بگو: «پروردگارا! از وسوسه‌هاى شیاطین به تو پناه مى‌برم * و از این‌که آنان نزد من حاضر شوند (نیز) ـ اى پروردگار من ـ به تو پناه مى‌برم!» (مومنون/97و98)
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ
بگو: پناه مى‌برم به پروردگار سپیده صبح، (فلق/1)
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ
بگو: پناه مى‌برم به پروردگار مردم (ناس/1)
وَ إِمَّا یَنْزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَمیعٌ عَلیمٌ
و هر گاه وسوسه‌اى از شیطان به تو رسد، به خدا پناه بر؛ که او شنونده و داناست!(اعراف/200)
وَ إِمَّا یَنْزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ
هر گاه وسوسه‌هایى از شیطان متوجّه تو گردد، از خدا پناه بخواه که او شنونده و داناست! (فصلت/36)
شیطان حتی ممکن است قرآن خواند ما را هم غافلانه کند به همین دلیل دسور داده شده قبل از قرائت قرآن هم از شر او به خدا پناه ببریم.
فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ
هنگامى که قرآن مى‌خوانى، از شرّ شیطان مطرود، به خدا پناه بر! (نحل/98)
شیطان کیست؟
پناه بردن به خدا از شر شیطان است و شیطان هر فریب دهنده‌ای است اعم از نفس، جن و انسان.
در قرآن می‌خوانیم:
وَ ما أُبَرِّئُ نَفْسی إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ ما رَحِمَ رَبِّی إِنَّ رَبِّی غَفُورٌ رَحیمٌ
من هرگز خودم را تبرئه نمى‌کنم، که نفس (سرکش) بسیار به بدی‌ها امر مى‌کند؛ مگر آن‌چه را پروردگارم رحم کند! پروردگارم آمرزنده و مهربان است. (یوسف/53)
همچنین:
مِن شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ * الَّذِى یُوَسْوِسُ فىِ صُدُورِ النَّاسِ * مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ
از شرّ وسوسه‌گر پنهان‌کار، * که در درون سینه‌ی انسان‌ها وسوسه مى‌کند، * خواه از جنّ باشد یا از انسان! (ناس.4تا6)
مناجات خمسه عشر ـ مناجات الشاکین
در این مناجات از نفس و شیطان به خدا شکایت کرده و برای غلبه بر آن‌ها از خدا مدد می‌خواهیم. (مفاتیح‌الجنان)
مرا بیدار کن
ما باید تلاش کنیم تا از خواب غفلت بیدار شویم ولی در این تلاش باید خداوند هم مدد بجوییم. به همین دلیل امام سجاد علیه‌السلام فرموده است:
نَبِّهْنِی مِنْ رَقْدَةِ الْغَافِلِین
مرا از خواب غافلان، بیدار کن.
(دعای چهل‌وهفتم صحیفه سجادیه)
والسلام علی عبادالله الصالحین