شش شرط توبه
یا
شش معنی استغفار
مبحث شب 21 ماه رمضان 1396 ـ هیأت محبان جواد الائمه علیه السلام
وَ قَالَ ع لِقَائِلٍ قَالَ بِحَضْرَتِهِ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ
کسى در محضر (امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام) گفت: «استغفر اللّه»
ثَکِلَتْکَ أُمُّکَ
فرمود: مادر به عزایت بنشیند
أَ تَدْرِی مَا الِاسْتِغْفَارُ؟
مى‌‌دانى استغفار چیست؟
الِاسْتِغْفَارُ دَرَجَةُ الْعِلِّیِّینَ
استغفار مقام مردم بلند مرتبه است،
وَ هُوَ اسْمٌ وَاقِعٌ عَلَى سِتَّةِ مَعَانٍ
و آن نامى است که آن را شش معناست: (شش شرط دارد)
أَوَّلُهَا النَّدَمُ عَلَى مَا مَضَى
اول پشیمانى از گناه انجام گرفته،
وَ الثَّانِی الْعَزْمُ عَلَى تَرْکِ الْعَوْدِ إِلَیْهِ أَبَداً
دوم تصمیم بر ترک گناه در آینده،
وَ الثَّالِثُ أَنْ تُؤَدِّیَ إِلَى الْمَخْلُوقِینَ حُقُوقَهُمْ حَتَّى تَلْقَى اللَّهَ [عَزَّ وَ جَلَ] أَمْلَسَ لَیْسَ عَلَیْکَ تَبِعَةٌ
سوم پرداخت حقوق مردم تا خدا را ملاقات کنى و حقى از مردم بر عهده‌ات نباشد.
وَ الرَّابِعُ أَنْ تَعْمِدَ إِلَى کُلِّ فَرِیضَةٍ عَلَیْکَ ضَیَّعْتَهَا فَتُؤَدِّیَ حَقَّهَا
چهارم اراده بر اداى هر حق واجبى که آن را ضایع کرده‌اى و آن را بپردازى.
وَ الْخَامِسُ أَنْ تَعْمِدَ إِلَى اللَّحْمِ الَّذِی نَبَتَ عَلَى السُّحْتِ فَتُذِیبَهُ بِالْأَحْزَانِ حَتَّى تُلْصِقَ الْجِلْدَ بِالْعَظْمِ وَ یَنْشَأَ بَیْنَهُمَا لَحْمٌ جَدِیدٌ وَ
پنجم همّت بر آب کردن گوشتى که از حرام بر وجودت روییده با اندوه بر گذشته تا جایى که پوست را به استخوان بچسبانى و بین آنها گوشت جدید روید.
السَّادِسُ أَنْ تُذِیقَ الْجِسْمَ أَلَمَ الطَّاعَةِ کَمَا أَذَقْتَهُ حَلَاوَةَ الْمَعْصِیَةِ
ششم چشاندن رنج عبادت بر بدن چنانکه شیرینى گناه را بر آن چشاندى.
فَعِنْدَ ذَلِکَ تَقُولُ أَسْتَغْفِرُ اللَّه
آن گاه مى‌گویى: استغفر اللّه
نهج‌البلاغه (صبحی صالح) حکمت 417